پل مدرسه زیاشی،برنده جایزه آقاخان

زیاشی، نام روستایی با قدمت ۴۵۰ سال در شهر فوجیان چین می باشد. یک نهر پهن از مرکز روستا عبور می کند که برای سال ها هیچ پلی بر روی آن احداث نشده بود.

زیاشی، نام روستایی با قدمت ۴۵۰ سال در شهر فوجیان چین می باشد. یک نهر پهن از مرکز روستا عبور می کند که برای سال ها هیچ پلی بر روی آن احداث نشده بود."چن ژیانشن" دانشجوی معماری که در نزدیکی این روستا اقامت داشت، بعد از سفر به زیاشی، از نیاز این روستا به یک مدرسه ابتدایی مطلع شد. بنابراین "ژیانشن" دست به کار شد و درخواست خود را برای احداث مدرسه به دولت محلی ارسال کرد ولی دولت محلی قادر به پرداخت کل هزینه ها نبود و معمار جوان بخشی از پول خود را به هزینه های طرح اختصاص داد تا دیگران نیز به کمک مالی و عملی تشویق شوند. معمار جوان تصمیم گرفت تا مدرسه را به صورت پلی بر روی نهر بسازد.

این مدرسه با ۲۵۰ متر زیربنا و ۱۵۵۰ متر بنای کل، نه تنها کارکردهای مورد نیاز برای یک مدرسه را در حد تمام و کمال در خود جای داد، بلکه به صورت فیزیکی بخش های دو طرف نهر را به هم متصل کرد تا اجتماعی یکپارچه در داخل روستا به وجود آورد.شکل کلی بنا مشابه یک پل قوسی، در وسط و اوج ارتفاع آن صاف و به سمت کرانه های نهر شیب دارد که از این شیب برای ایجاد دید بهتر در فضاهای داخل مدرسه استفاده شده است. شکل مدرن و کمینه گرای مدرسه، هیچ اشاره ای به معماری باستانی روستا ندارد و تبدیل به مرکز کالبدی و معنوی دهکده شده است.سازه ی مدرسه از دو خرپای فولادی بزرگ به ارتفاع کف تا سقف بنا تشکیل شده است که بر روی نهر کشیده شده است و از هر طرف به اندازه ی پهنای کانال از حاشیه نهر به سمت پیاده رو پیشروی کرده اند. 

در واقع کف هر دو کلاس به صورت پلکانی درآمده است تا از هر پله به عنوان نیمکت برای نشستن دانش آموزان پشت سر هم با حفظ دید کامل به سمت سکوی آمزگار و تخته سیاه داشته باشد. اعضای میانی خرپا و سایر بخش های آن در جای دیگری ساخته شدند و در محل پروژه به هم متصل شده اند. هر خرپا دارای سه بخش است، دو انتهای آن که دو کلاس درس را نگه داشته اند و قسمت میانی که نگهدارنده کتابخانه عمومی است.

 اسکلت سبک مدرسه به ارتفاع ۶٫۵ متر از روی شمع های بتنی به آرامی بلند شده و بالا می آید، سپس پیچ و تاب خورده، از مسیر خود منحرف می شود و تقریبا به حالت تراز در می آید.فضاهای داخلی سیال و روان هستند و با درهای تاشو به درون و بیرون جریان پیدا می کنند. از دو انتهای خرپاها، راهروهای طره شده به سمت فضای مرکزی شیب دارند تا از دو ورودی در دو طرف به راهروها و کلاس ها برسند. این راهروها در آستانه ورودی با یک پیشامدگی به بیرون، تبدیل به یک سکو شده که میتوان در مراسم و اجتماعات عمومی از آن استفاده کرد.این سکوها با گشوده شدن درهای ورودی با کف پلکانی کلاس ها و میدان به صورت یکپارچه درآمده و تبدیل به یک سالن آمفی تئاتر میشود. نما از نوارهای باریکی از الوارهای چوبی عمودی بر روی یک شبکه زیرین ساخته شده است که روشنایی متعادلی را وارد فضاهای داخلی می کند و ضمنا آن را در سایه قرار می دهد. این شبکه فلزی در راهروها و در کلاس ها نگهدارنده پنجره هاست. در این ساختمان، الوارهای چوبی امکان برقراری تهویه در سرتاسر بنا را در اقلیم مرطوب فراهم می کنند. 

منبع : معماری نیوز